درمان زود انزالی

روش‌های درمان زود انزالی روان‌درمانی، رفتار روانی و استفاده از دارو مهم‌ترین روش‌ها برای درمان زود انزالی هستند. شما ممکن است با درمانگر خود صحبت کنید و در نهایت تصمیم بگیرید که کدام یک از موارد برای شما بهتر است. حتی ممکن است در برخی موارد به شما پیشنهاد شود که یک یا دو نوع درمان را به‌صورت هم‌زمان اجرا کنید.

برای اینکه به‌طور بهتری بشود درمان زود انزالی را توضیح داد بهتر است که مختصری با تعاریف و سبب‌شناسی زود انزالی آشنا شوید.

اختلالات جنسی مردان شامل اختلالات کاهش میل جنسی، اختلالات نعوظ، زود انزالی و اختلالات رضایتمندی می‌باشد.

زود انزالی شایع‌ترین مشکل در مردان محسوب می‌گردد. این اختلال می‌تواند کیفیت زندگی فرد را در جنبه‌های مختلف از قبیل احساس خوشبختی، روابط بین فردی و رفتارهای اجتماعی تحت تأثیر قرار دهد. یکی از مهم‌ترین مسائل در این زمینه تعریف زود انزالی و توضیح آن برای بیمار می‌باشد.

پژوهش در زمینه درمان و همه‌گیرشناسی انزال زودرس، بستگی زیادی به چگونگی تعریف زود انزالی دارد. متون پزشکی، چندین تعریف عملیاتی از زود انزالی ارائه داده‌اند که این تعاریف یک‌بعدی یا چندبعدی است.

هر یک از این تعاریف، زود انزالی را با استفاده از یک یا چند بعد این اختلال تعریف می‌کنند. این ابعاد، عبارت‌اند از:  تأخیر انزال، توادایی ادراک‌شده برای کنترل انزال، کاهش رضایت جنسی، پریشانی شخصی، پریشانی همسر و مشکلات بین فردی یا رابطه‌ای.

از نظر علم روانشناسی، انزالی که برخلاف میل شخص و بدون کنترل او انجام می‌گیرد را انزال زودرس می‌گویند که بر طبق آن، فرد از زمان انزال و (یا) کیفیت رابطه زناشویی، ناراضی است؛ این نارضایتی می‌تواند یک‌طرفه یا دوطرفه باشد؛ به این معنا که اگر همسر فرد نیز از زمان انزال ناراضی باشد؛ این تعریف مصداق خواهد داشت.

متأسفانه با وجود شیوع بالای این اختلال و عوارض ناخواسته این بیماری که بر کیفیت زندگی یک مردمی گذارد، تنها به‌تازگی بررسی‌هایی در مورد علل PE و دست یافتن به استراتژی‌های درمانی آغاز شده است.

با این حال زود انزالی یکی از شایع‌ترین اختلالات جنسی در مردان، حتی افراد سالم، محسوب می‌شود. بررسی در National Health and Social Life Survey آمریکا، شیوع این اختلال در مردان سن 18 تا 59 سال آمریکایی را 21 درصد بیان گردیده و برحسب تعاریف مختلف از زود انزالی در مطالعات گوناگون، شیوع آن در میان مردان جوامع مختلف از 4 تا 82 درصد ذکرشده که حاکی از اهمیت و شیوع بالای این بیماری است؛ بنابراین ارزیابی و درمان انزال زودرس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه مروری سعی شده است رویکردهای درمانی موجود برای انزال زودرس بیان گردد.

• انجمن اورولوژی آمریکا (AUA): انزالی که زودتر از زمان مطلوب؛ قبل از دخول و یا به فاصله کوتاهی بعد از دخول، اتفاق می‌افتد و باعث اضطراب و ناراحتی هر دو طرف می‌شود.
• مشاور بین‌المللی اختلالات جنسی (ICSD): انزال به‌دنبال کمترین تحریک و زودتر از زمان مطلوب؛ قبل و یا بلافاصله بعد از دخول که باعث رنجش و اضطراب می‌شود و فرد کنترل ارادی ندارد.
• سازمان بهداشت جهانی (WHO): ناتوانی در تأخیر انزال به‌اندازه کافی جهت لذت از رابطه جنسی؛ که به دو صورت تظاهر می‌یابد:
• وقوع انزال قبل و یا بلافاصله بعد از شروع دخول از لحاظ زمانی: (قبل و یا حدود 15 ثانیه ابتدایی دخول)
• انزالی که در غیاب نعوظ کافی جهت مقاربت اتفاق می‌افتد.

همچنین مردانی که انزال زودرس ثانویه به مصرف داروها و الکل و سوءمصرف مواد دارند مشمول تعریف WHO نمی‌شوند.

 ISSM 2007: یک اختلال عملکرد جنسی در مرد که مشخصه آن انزالی است که تقریباً همیشه، قبل یا حدود 1 دقیقه بعد از دخول واژینال اتفاق می‌افتد و ناتوانی در تأخیر انزال را در همه یا نزدیک به تمام موارد دخول دارا می‌باشد و پیامدهای منفی بر روی شخص ایجاد می‌کند مانند اضطراب، پریشانی، ناامیدی و خودداری از رابطه جنسی.

مطالعات انسانی در مورد جریان خون مغزی در طی انزال اشاره دارد به نواحی فعالی در مخچه، پوتامن و ناحیه تگمنتال قدامی مغز میانی که همگی به جزء پاداش مربوط می شوند.

ایمپالس‌هایی که از این نواحی می‌رسند با اطلاعات حسی محیطی حاصل از عصب دورسال پنیس ترکیب می‌شوند که باعث تحریک مرکز نخاعی انزال و به دنبال آن هماهنگی خروجی سمپاتیک و پاراسپاتیک جهت تنظیم هر کدام از فازهای انزال می‌شوند.

بسیاری از نوروترنسمیترها در تعدیل و تنظیم پدیده انزال، با یک نقش کوچک اما مؤثر و قاطع در سطوح مختلف دستگاه کنترل انزال، درگیر هستند. اگرچه نوراپی نفرین و استیل کولین به‌طور محیطی در تنظیم انزال اثر دارند ولی تحقیقات انجام شده طی سال‌های اخیر روی نقش نخاعی و مغزی سروتونین (5-HT) و دوپامین متمرکز شده‌اند.

انتقال سروتونین به‌طور فراوان در چندین مرکز مغزی و نخاعی صورت می‌گیرد و هر دو فاز انزال را تنظیم می‌کند. فرضیه اخیر در مورد گروه‌های مشخصی از گیرنده 5-HT که در اثرات تحریکی و مهاری سروتونین دخیل هستند، یک پایه‌ای است برای ادامه تمرکز و بررسی روی داروهای SSRIs به‌عنوان درمان دارویی زود انزالی.

زود انزالی اکتسابی به‌طورمعمول به علت اضطراب از عملکرد و رابطه جنسی، مشکلات روانی یا ارتباطی، اختلال نعوظی و گاهاً پروستاتیت، پرکاری تیروئید، قطع داروهای مصرفی و یا داروهای روان‌گردان، ایجاد می‌شود. فرم اکتسابی ممکن است با درمان دارویی و یا سایکولوژیک بیماری زمینه‌ای درمان شود.

اساس تشخیص زود انزالی بر اساس گرفتن شرح‌حال از بیمار یا شریک جنسی فرد می‌باشد و حتی نشان داده شده چنانچه پزشک بخواهد زمان انزال را در کلینیک خود اندازه‌گیری نماید این زمان نرمال یا بیشتر از اندازه‌ای که فرد به آن اشاره نموده، می‌باشد؛ بنابراین ارزیابی روتین آن پیشنهاد نمی‌شود و فقط مبنی بر زمان ذکرشده با – توسط خود فرد یا همسر آن می‌باشد.

سه نوع روش برای درمان زود انزالی وجود دارد:

• روا‌ن‌درمانی
• رفتاردرمانی
• درمان دارویی

روان‌درمانی:

روان‌درمانی یکی از روش‌های جانبی در درمان زود انزالی بالاخص در نوع اکتسابی محسوب می گردد. این روش بر پایه افزایش اعتماد به نفس فرد و کاهش اضطراب ناشی از زود انزالی می گردد.

روان‌درمانی شامل تعلیم و آموزش هم به بیمار و هم به شریک جنسی فرد می‌باشد؛ که می‌تواند به‌صورت درمان Psychsexual در ابتدای ازدواج و شروع رابطه صورت بگیرد.

 در این روش تمرین‌های خاصی به یک یا هر دو شریک جنسی توصیه می‌شود که به رفع مشکل خاص آن‌ها کمک می‌کند. تمام این تمرینات باید در خلوت انجام کیرند و هرگز نباید در حضور درمانگر اقدام به انجام آن‌ها کرد.

 با توجه به کوتاه بودن اثر این روش و مشکلاتی از قبیل عود و عدم همکاری لازم همسر بیمار، گرایش به سمت روش درمان دارویی افزایش یافته است.

رفتاردرمانی:

درمان زود انزالی در رفتاردرمانی شامل فشردن سر آلت توسط خود فرد و (Squeeze Techniques) یا شریک جنسی وی ایجاد انقطاع در حین رابطه Technique stop-start استفاده می‌شود.

در لحظاتی Squeeze Techniques در روش قبل از انزال، سر آلت تناسلی توسط خود بیمار و یا شریک جنسی وی فشرده می‌شود؛ در این روش انگشت شست در زیر یا بالای آلت تناسلی قرار می‌گیرد. حفظ فشار برای مدت 10 تا 20 ثانیه تا زمانی که بیمار احساس انزال را بگذراند ادامه می‌یابد؛ پس از آن پنیس را رها کرده و بیمار برای بازگشت به تحریک 20 ثانیه صبر می‌کند بیمار با در Stop- Start Technique در روش حین رابطه جنسی در زمانی که به انزال می‌اندیشد، رابطه را برای چند لحظه متوقف نموده و مجدداً رابطه را ادامه می‌دهد؛ مکانیسم این روش می‌باشد. برای Squeeze Techniques همانند ایجاد نتایج مطلوب، این روند می‌تواند چندین بار قبل از انزال انجام گردد.

درمان دارویی:

داروهای مؤثر در درمان زود انزالی:

• مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین (Serotonin Specific Reuptake Inhibitors-ssri)
• ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای با خاصیت مهار بازجذب سروتونین (کلومیپرامین)
• بی‌حس‌کننده‌های موضعی
• مهارکننده‌های فسفودی استراز نوع 5
• ترامادول
• کلومیپرامین

درمان زود انزالی با استفاده از دو نوع رژیم متفاوت به این ترتیب که مصرف داپوکستین، کلومیپرامین، پاروکستین، سرترالین و فلوکستین در صورت نیاز و یا مصرف روزانه کلومیپرامین، پاروکستین، سرترالین و فلوکستین و سیتالوپرام انجام می‌شود.

• سایر مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین و ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای:

10  میلی‌گرم پاروکستین، – درمان زود انزالی روزانه با 40 کلومیپرامین با 12,5 تا 50 میلی‌گرم، فلوکستین با 20 تا 40 میلی‌گرم و سیتالوپرام با 20 تا 40 میلی‌گرم در به تأخیر انداختن زمان انزال مؤثر است.

متاآنالیز پاروکستین به‌صورت روزانه بیشترین اثربخشی را در درمان زود انزالی دارد.

 تأخیر در زمان انزال اغلب 5-10 روز پس از شروع درمان زود انزالی آغاز می‌شود اما حداکثر آن بعد از دو الی سه هفته مشاهده می‌شود.

یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح در مورد مصرف این داروها در درمان زود انزالی اثربخشی برابر آن‌ها در تجویزهای در صورت نیاز و یا روزانه دارو می‌باشد.

در این خصوص تجویز دارو در صورت نیاز به مدت 3-6 ساعت قبل از نزدیکی مؤثر بوده گرچه اثربخشی آن در درمان زود انزالی به میزان بارزی نسبت به مصرف روزانه کمتر بوده و زمان انزال را تنها 1,4 الی 4 برابر نسبت به زمان پایه افزایش می‌دهد.  در صورتی که در مصرف روزانه این زمان به 8,8 برابر افزایش می‌یابد.

یکی از راهکارهای درمان زود انزالی، تجویز روزانه دارو به مدت یک ماه و سپس تغییر آن به‌صورت نیاز و قبل از نزدیکی می‌باشد که در این حالت اثربخشی معادل مصرف به‌صورت روزانه می‌باشد.

از سوی دیگر پیشنهاد می‌گردد در افرادی که به‌طور ثابت رابطه جنسی دارند مصرف روزانه به دلیل اثربخشی بالاتر ادامه یابد؛ اما در افرادی که تنها به‌صورت گه گاه و به میزان اندک رابطه جنسی دارند می‌توان تنها در صورت نیاز دارو را سه تا شش ساعت قبل از نزدیکی به‌منظور کاهش عوارض دارویی مصرف نمود.

• بی‌حس‌کننده های موضعی

استفاده از بی‌حس‌کننده‌های موضعی مثل لیدوکایین و پریلوکایین به شکل کرم، ژل و اسپری به میزان متوسطی می‌تواند در درمان زود انزالی مؤثر باشد. مکانیسم این داروها کاهش تحریک‌پذیری غدد پنیس و مهار رفلکس انزال می‌باشد.

کرم‌های بی‌حس‌کننده باید 20 دقیقه قبل از نزدیکی استعمال گردند و مشکل آن‌ها ایجاد واکنش آلرژی در فرد یا شریک جنسی وی می‌باشد. همچنین به دلیل ایجاد بی‌حسی در شریک جنسی فرد ممکن است رسیدن به ارگاسم را با مشکل مواجه کند، گرچه می‌توان این مشکل را با مصرف کاندوم برطرف نمود.  به‌طور کلی مصرف بی‌حس‌کننده‌ها پس از عدم پاسخ به مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سرتونین پیشنهاد می‌شوند.

• ترامادول

 ترامادول به علت داشتن متابولیت m1 که 200 برابر تمایل بیشتر نسبت به رسپتورهای اپیویئدی دارد، دارای اثرات ضد دردی می‌باشد. به همین ترتیب با مهار بازجذب سرتونین می‌تواند منجر به درمان زود انزالی گردد.

مطالعه‌ی کتاب کمک به افراد مبتلا به مشکلات جنسی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.