عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی وجود دارند که غالباً به آن‌ها توجهی نشده است و ممکن است تا آن اندازه مهم باشند که تعادل برخی افراد و زن و شوهرها را در دست‌آوردهای بسیار مطلوب رابطه‌ی جنسی‌شان بر هم بزنند.
در بیشتر مواقعی که افراد نگران عملکرد جنسی‌شان هستند، بیشتر توجهشان بر عوامل روان‌شناختی (مانند، اضطراب، افسردگی یا خشم)، پزشکی (مانند، بیماری‌ها) و ارتباطی (مانند، هماهنگی و جذابیت) معطوف می‌شود.
حفظ حریم خصوصی
برای برخی احساس اینکه کس دیگری ممکن است بشنود، ببیند یا حتی بداند در این لحظه در حال رابطه‌ی جنسی است ممکن است بر سر رابطه‌ی جنسی‌اش مانع ایجاد کند.
حضور بستگان، کودکان و حتی حیوانات خانگی در منزل ممکن است حریم خصوصی افراد که عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی است را بر هم زده و مانع آمیزش جنسی شود.
احساس راحتی
نبود احساس راحتی در مکانی که رابطه‌ی جنسی انجام می‌شود می‌تواند مانع آمیزش جنسی شود. ناراحتی جسمی در بستر یا صندلی عقب ماشین ممکن است برای برخی از افراد عاملی باشد که به آن‌ها نعوظ یا اوج لذت جنسی دست ندهد.
همچنین ناراحتی می‌تواند ناراحتی روانی باشد، همچون مورد مردی که وارد اتاق‌خواب والدینش پس از مرگ آن‌ها شود و احساس کند دچار اختلال در نعوظ شده است.
تازگی و خطرجویی
در حالی که روش‌های بسیار متنوع و جدید و خطرجویی زیاد (عدم پیش‌بینی‌پذیری) ممکن است مانع رابطه‌ی جنسی شود، نبود تازگی و خطرجویی (رابطه‌ی جنسی به روش تکراری) که از عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی هستند نیز ممکن است در رابطه‌ی جنسی اختلال ایجاد کند.
در بهترین حالت بیشتر مردان و زنان در رابطه‌ی طولانی‌مدت خود دریافته‌اند که میزان متعادلی از تازگی و خطرجویی برانگیختگی و تمایل جنسی را افزایش می‌دهد.
اقدام به رابطه‌ی جنسی در مکانی جدید یا به روشی تازه ممکن است عنصر کاملاً مناسبی را به تجربه‌ی ارزشمند جنسی بیفزاید.
تمایل و برانگیختگی جنسی
همچنان که رابطه‌ی افراد پیش می‌رود و قوام می‌یابد تعداد روابط جنسی و برانگیختگی جنسی کاهش می‌یابد. در یک رابطه‌ی بلندمدت تمایل و برانگیختگی جنسی می‌تواند تداوم داشته باشد به‌شرط اینکه زن و شوهر:
- در روش‌های رابطه‌ی جنسی انعطاف‌پذیر باشند.
- برای رابطه‌ی جنسی با یکدیگر همیشه در دسترس نباشند.
انعطاف‌پذیری بدین معنی است که زن و شوهر تمایل دارند روش‌های جدید رابطه‌ی جنسی را تجربه یا عمل کنند و در آنچه به عنوان زن و شوهر در رابطه‌ی جنسی انجام می‌دهند، تغییراتی ایجاد نمایند.
زن و شوهری که فقط با هم آمیزش دارند و تنها یک روش آمیزش را به طور تکراری انجام می‌دهند، به احتمال زیاد به تدریج احساس می‌کنند تمایل جنسی در آن‌ها کاهش می‌یابد.
همچنین اگر زن و شوهری رابطه‌ای جنسی بر اساس یک زمان‌بندی قابل پیش‌بینی داشته باشند و هر وقت از یکدیگر تقاضای رابطه‌ی جنسی نمایند و «هرگز نه نگویند» آن‌ها نیز به تدریج تمایل جنسی‌شان کاهش می‌یابد.
یک رهنمود کلی برای یک رابطه‌ی طولانی‌مدت زن و شوهر آن است که تنها وقتی رابطه‌ی جنسی داشته باشند که زن و شوهر هر دو احساس کنند به میزان خفیف تا شدید تمایل به رابطه‌ی جنسی دارند و در اوقاتی که تنها یک طرف کاملاً نسبت به رابطه‌ی جنسی بی‌میل است یا به شدت حالش از فکر کردن به رابطه‌ی جنسی به هم می‌خورد، دست به رابطه جنسی با هم نزنند.
حریم شخصی و صمیمیت
هر چند رفتار صمیمانه و احساس صمیمیت شالوده‌ی رابطه نزدیک و بلندمدت می‌باشد، با این حال نیاز به داشتن حریم شخصی که عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی می‌باشد، ضروری است.
بیشتر زن و شوهرها وقتی عریان می‌شوند هیچ حدومرزی در بهداشت شخصی یا رفتارهای مربوط به شستشو در توالت برای یکدیگر قائل نیستند.
نگاه کردن مداوم به همسر عریان ممکن است باعث کاهش برانگیختگی جنسی شود و تازگی از دست برود. همچنین چنانچه تصورات منفی با فقدان بهداشت در زن و شوهر یا رفتار شستشو در توالت همراه شود، ممکن است باعث کاهش برانگیختگی جنسی شود. تمایل جنسی می‌تواند با رمز یا ابهام تداوم یابد.
رابطه‌ی جنسی برنامه‌ریزی‌شده در مقابل رابطه‌ی جنسی خودانگیخته
افرادی هستند که به رابطه‌ی جنسی برنامه‌ریزی‌شده بهتر پاسخ می‌دهند، در حالی که برخی دیگر به رابطه‌ی جنسی اتفاقی و خودانگیخته بهتر پاسخ می‌دهند.
در رابطه‌ی برنامه‌ریزی‌شده هر فرد می‌تواند زمانی را برای رابطه‌ی جنسی در اولویت قرار دهد و اطمینان یابد که هیچ‌چیزی مانع او نخواهد بود.
در بیشتر مواقع رابطه‌ی برنامه‌ریزی‌شده راهبردهای مهمی برای زن و شوهرهایی هستند که دریافته‌اند تمایلاتشان تحت‌الشعاع نیازها و علایق فرزندانشان قرار گرفته است.
رابطه‌ی جنسی خودانگیخته براساس ماهیتش غیرقابل‌پیش‌بینی و تازه است و لذا به احتمال زیاد می‌تواند از نظر جنسی بسیار هیجان‌انگیز باشد.
با این حال مشکل بالقوه‌ای که هست این است در حالی که مفهوم رابطه‌ی جنسی خودانگیخته، هوس‌انگیز است، در زن و شوهرهایی که دارای بچه هستند و یا برنامه کاری شاق دارند، در حقیقت همیشه به آسانی قابل اجرا نیست.
هرچند وقتی رابطه‌ی جنسی برنامه‌ریزی‌شده در برابر رابطه‌ی جنسی خودانگیخته قرار بگیرد درست و نادرستی در کار نیست، بیشتر روابط بلندمدت می‌توانند از ترکیب هر دو راهبرد که عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی هستند، بهره‌مند شوند.
تقسیم‌بندی فعالیت‌ها
توانایی «تقسیم‌بندی» به معنی آن است بتوانیم بر لحظات تمرکز کنیم و از آن‌ها لذت ببریم.
زنان و مردانی که قادر به انجام تقسیم‌بندی نیستند معمولاً با رابطه‌ی جنسی مشکل زیادی دارند، زیرا ذهن آن‌ها دائماً مشغول به فکر درباره گرفتاری‌ها و مسئولیت‌هاست و نه احساس‌های لذت‌بخش و رفتارهای هیجان‌انگیز جنسی افراد افراطی، در بیشتر مواقع، هرگز در حال و هوای رابطه‌ی جنسی نخواهند بود زیرا همواره مسائلی غیرجنسی وجود دارند که نگران آن‌ها باشند با توجه آن‌ها را به خود جلب نمایند.
افرادی که در تقسیم‌بندی فعالیت‌ها مشکل دارند ممکن است به جای داشتن اوقات آرام و اوقات عاشقانه و جنسی با یکدیگر، بیشتر مواقع با «به تعطیلی کشاندن» یا اختصاص دادن بخشی از اوقات خاص (با خاموش کردن تلفن و تلویزیون) از رابطه‌ی جنسی بهره ببرند.
نگرانی در برابر ترس و اضطراب
«اضطراب عملکردی» به عنوان علت اختلالات جنسی از نظر تخصصی غلط است. پژوهش‌گران مسائل جنسی به خوبی به اثبات رسانده‌اند که ترس و اضطراب به همان نحو بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند که فعالیت جنسی از نظر فیزیولوژیک در بدن تأثیر می‌گذارند، یعنی ضربان قلب، تنفس، فشارخون و حساسیت پوستی را افزایش می‌دهند.
در واقع تحقیقات نشان داده‌اند چنانچه فردی به طور خفیف بترسد، یا مضطرب شود و اگر بلافاصله پس از آن ترس و اضطراب رابطه‌ی جنسی برقرار کند، او دارای پاسخ جنسی بالایی خواهد بود.
علت واقعی موانع در رابطه‌ی جنسی، ترس و اضطراب خفیف نیست بلکه نگرانی است که از عوامل رایج دیگر در مشکلات جنسی می‌باشد.
رابطه‌ی جنسی رضایت‌بخش عبارت است از توجه و تمرکز بر احساسات و لحظات لذت‌بخش جنسی و نه نگرانی درباره‌ی نتیجه آن یا مشغولیت ذهنی به افکار غیرجنسی.
منبع
کتاب رویکرد حل مسئله در درمان مشکلات جنسی (Enhancing sexuality a problem-solving approach to treating dysfunction)، نوشته جان وینکس، ترجمه عطااله محمدی، انتشارات ارجمند
