اختلال فراموشی تجزیه‌ای، ناتوانی در به خاطرآوردن اطلاعاتی که در طول زندگی فرد مهم بوده است و اغلب این اطلاعات استرس زا می باشد. این اطلاعات در گذشته در حافظه ثبت و یادآوری آن راحت بوده است. در این اختلال توان یادگیری اطلاعات جدید باقی می ماند. این اختلال اغلب به صورت ناگهانی شروع می‌شود. این اختلال به سه شکل ظاهر می‌شود:
- فراموشی موضعی: شایعترین نوع این اختلال می باشد و مربوط به فراموشی حوادث در طول مدت زمان محدود است.(چند ساعت تا چند روز).
- فراموشی فراگیر: در این نوع از اختلال فراموشی تجزیه ای فرد تمام زندگی شخصی خود را فراموش می کند.
- فراموشی انتخابی: ناتوانی در به خاطر آوردن بخشی از حوادث یک دوره کوتاه است.
این اختلال معمولاً با حوادث آسیب رسان یا استرس زا مرتبط است و میزان بروز آن در دوران جنگ و بلایای طبیعی افزایش می‌یابد. به طور کلی این اختلال به علت حوادثی است که در محیط های پر استرس رخ داده و فرد هیجانی غیرقابل تحمل را تجربه کرده است. این هیجانات حاصل امیال تعارضی می باشد. مانند رفتار های اجباری خشونت آمیز، انتحاری یا جنسی شدید. افسردگی و اضطراب از جمله عوامل زمینه ساز شایع برای این اختلال محسوب می‌شوند.
اختلال فراموشی تجزیه ای در میزان بروز آن بین زن و مرد تفاوتی وجود ندارد. اختلال فراموشی تجزیه ای اغلب در اواخر نوجوانی و بزرگسالی رخ می دهد.
اطلاعات زیادی درباره سیر بالینی اختلال فراموشی تجزیه ای بدست نیامده است. اما در موارد حاد می توان با جدا کردن فرد از موقعیت آسیب زا و انتقال به محیط امن از شروع آن جلوگیری کرد. در افرادی که دچار اختلال فراموشی تجزیه ای به طور مزمن می باشند، شرایط بسیار ناتوان کننده ای برایشان بوجود می اید. این افراد نیاز به حمایت اجتماعی شدیدی دارند.
- اختلال افسرده خوئی مزمن
- اختلال افسردگی اساسی
- اختلال سازگاری همراه با خلق افسرده
- اختلال استرس پس از حادثه
- اختلال نشانه جسمان
- اختلال تبدیلی
- اختلال شخصیت وابسته
- اختلال شخصیت دوری جو
- اختلال شخصیت مرزی
درمان در اختلال فراموشی تجزیه ای شامل شناخت درمانی، هیپنوتیزم، درمان های جسمی و روان درمانی گروهی می باشد.
به زودی
پسر 18 ساله ای را به بخش فوریت های پزشکی آوردند. در مورد تاریخ و جایی که او را آورده بودند چیزی نمی دانست. فقط با تشویق زیاد به یاد آورد که در روز 25 به همراه دوستانش به گردش دریایی رفته بود. رویداد های بعدی را به یاد نمی آورد. شواهدی از آسیب سر وجود نداشت. آزمایشات هم پدیده ی قابل ملاحظه ای را نشان نمی داد. بعد از 6 ساعت خوابیدن بیمار، هشیارتر به نظر می رسید. متوجه حضورش در بیمارستان شده بود و مصاحبه ی قیلی خود را به یاد می آورد. اطلاعاتی در مورد محل دانشگاه خود، وضعیت تحصیلی، دوستان و خانواده ی خود را به یاد آورد. گفت که هیچ گونه سابقه ی روانپزشکی قبلی نداشته است. با تزریق سدیم آمیتال اقدام به مصاحبه با او کردند. اتفاقی که برای او و دوستانش در دریا افتاده بود را به یاد آورد.