ویدیوی سیناپسهای دوپامینرژیک نحوه ایجاد و شکلگیری این شبکه نورونی را توضیح میدهد.
سیناپسهای دوپامینرژیک در نورونهای دوپامینرژیک روی میدهد. در مغز، دوپامین به عنوان یک انتقال دهنده عصبی عمل میکند – یک ماده شیمیایی است که توسط نورونها (سلول های عصبی) آزاد میشود تا سیگنالهای دیگر سلول های عصبی را ارسال کنند.
در فرهنگ و رسانه های مردمی، دوپامین اغلب به عنوان مواد شیمیایی اصلی لذت شناخته میشود، اما اظهار نظر در مورد فارماکولوژی این است که در عوض، دوپامین، میانجیگرایی انگیزشی است که ارزش پاداش داده شده را به ارگانیسم و انگیزه اقداماتی که برای دستیابی به آن اهمیت دارد، نشان می دهد. به عبارت دیگر، دوپامین، به نظر می رسد میل و انگیزه را بیش از لذت در میان می گذارد.
در نواحی مختلفی از مغز، نورون های دوپامینرژیک شناخته شده اند که یکی از آنها هسته سیاه در مغز میانی است. دوپامین از انتهای آکسون این نورون ها به درون اجسام مخطط در قاعده مغز آزاد می شود. آسیب دیدن نورون های دوپامینرژیک باعث بروز بیماری پارکینسون (Parkinson) می شود. در حقیقت تحلیل این نورون ها و در نتیجه کاهش فعالیت دوپامین در مغز، ایجاد کننده علائم بیماری پارکینسون است.
مغز شامل چندین سیستم از سیناپسهای دوپامینرژیک است. سه مورد از مهمترین سیستمها در مغز میانی قرار گرفتهاند.
- اجسام سلولی نورونهای سیستم سیاه-مخطط (nigrostriatal system) در جسم سیاه
- اجسام سلولی نورونهای سیستم مزولیمبیک (mesolimbic) در ناحیه بطنی-کلاهکی
- اجسام سلولی نورونهای سیستم قشر میانی (mesocortical system) در ناحیه بطنی-کلاهکی
چند نوع دارو مانع بازجذب دوپامین میشوند و در نتیجه به صورت آگونیست قوی دوپامین عمل میکنند. مشهورترین این داروها عبارتند از:
- آمفتامین
- کوکائین
- متیل فنیدیت
دوپامین به عنوان انتقالدهندهای شناخته شده است که احتمالاً در اسکیزوفرنی دخالت دارد.