اختلال اسکیزوفرنی (Schizophrenia Disorder)

اختلال اسکیزوفرنی از شایع ترین اختلالات روانی که سیر مزمن همراه با تخریب زیاد دارد. ماهیت اصلی این اختلال مشخص نشده است. تظاهرات این بیماری در افراد مختلف و در طول زمان متفاوت است. تشخیص این اختلال بر اساس شرح حال روانپزشکی و معاینه وضعیت روانی است. در تشخیص این اختلال باید به 3 نکته توجه داشت. نکته ی اول این که هر نشانه یا علامت در این اختلال ممکن است در سایر اختلالات روان پزشکی هم دیده شود. نکته دوم علائم هر بیمار درطول زمان تغییر می کند و نکته سوم این است که بالینگر باید به سطح آموزش بیمار، توانایی هوشی و فرهنگ و خرده فرهنگ بیمار توجه کند.

وجود حداقل دو علائم از مواردی که شامل هذیان، توهم، گفتار آشفته، رفتار آشفته و علائم منفی در یک دوره ی 1 ماهه در تشخیص اسکیزوفرنی می باشد. حداقل وجود یکی از این موارد هذیان، توهمات و گفتار آشفته  ضروری می باشد. نشانه ها به مدت 6 ماه ادامه پیدا کند. مرحله حاد این اختلال یک ماه و مرحله باقی مانده آن ادامه این دورهه ی 6 ماهه می باشد که اغلب فقط نشانه های منفی (کاهش ابراز هیجانات و یا بی ارادگی) می باشد. بر اساس تظاهرات بالینی این اختلال شامل 5 نوع فرعی می باشد، از جمله پارانوئید، نابسامان، کاتاتونیک، نامتمایز و باقیه ای.

یکی از علل اختلال اسکیزوفرنی فرضیه دوپامینی می باشد. در این فرضیه اشاره به فعالیت زیاد دوپامین می شود. نابهنجاری هایی در قشر مخ، تالاموس و ساقه مغز در این بیماران مشاهده شده است. کاهش حجم مغز به علت کاهش تراکم آکسون ها، دندریت ها و سیناپس ها است، که این ها واسطه ی انجام تداعی ها و کارکرد های ارتباطی می باشند.یکی از علل دیگر بزرگی بطن های مغز می باشد.

به عقیده فروید اسکیزوفرنی به علت تثبیت در مرحله ابتدایی رشد است. به موجب آن نقاءصی در رشد ایگو بوجود می آید. در صورتی که انسجام ایگو از بین برود در واقع بازگشت به زمانی می شود که ایگو هنوز شکل نگرفته است. از نگاه ماهلر چون فرد نمی تواند در مرحله دهانی از وابستگی به مادر خود فراتر رود به همین علت هیچ گاه هویت فرد به امنیت نمی رسد.

در کنار عوامل ژنتیک می توان به عواملی همچون از دست دادن یکی از والدین در سنین نوجوانی، ترامای فیزیکی برای جنین در هنگام تولد و یا نرسیدن اکسیژن کافی به مادر در دوران بارداری اشاره کرد. تحقیقات اخیر عوامل محیطی و نژادی را نیز در ابتلا به اسکیزوفرنی دخیل می داند.

اختلال شخصیت دوری گزین (Avoidant personality disorder)
بخوانید

در پژوهش های مربوط به اسکیزوفرنی طیف گسترده ای از عوامل زیستی، زیست محیطی، روانی و اجتماعی مورد برسی قرار گرفته است. شواهد قطعی وجود دارد که حضور عوامل استرس زا قبل از تولد با افزایش خطر ابتلا به اسکیزوفرنی در بزرگسالی همراه است.

  • فقر مالی مادر قبل از تولد
  • تغذیه نا مناسب مادر
  • افسردگی مادر

از دیگر عوامل افزایش خطر مؤثر در بروز اسکیزوفرنی قرار گرفتن مادر در معرض ویروس انفولانزا است و یا قرار گرفتن در معرض جنگ.

به طور کلی قرار گرفتن مادر در معرض تنش در دوران بارداری، منجر به تولد نوزاد با وزن کم و دوره کوتاه مدت بارداری که این موضوع خود یکی از عوامل افزایش خطر ابتلا به اسکیزوفرنی در دوران رشد محسوب می شود.

میزان شیوع اسکیزوفرنی یک درصد است. در مردان این اختلال طولانی تر و نشانه های منفی بارزتر است.

ویژگی های روان پریشی اسکیزوفرنی اغلب بین اواخر سن 20-30 سالگی و اواسط 30-40 سالگی آشکار می شود. شروع قبل از نوجوانی نادر است. شروع علائم می تواند ناگهانی یا پنهان باشد. در اغلب افراد شروع آن کند و تدریجی می باشد که این خود موجب پیش اگهی بد برای بیمار می شود.

در نیمی از افراد دچار این اختلال شکایت از نشانه های افسردگی وجود دارد. پیش آگهی نشانه های منفی بدتر می باشد و این نشانه ها نسبت به نشانه های مثبت با دوام تر است. بیماران این اختلال به ندرت به بهبودی کامل می رسند. این اختلال در کودکان هم وجود دارد با این تفاوت که تشخیص آن در کودکان دشوارتر است. هذیان ها و توهمات در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر پیچیده است.

شروع دیر هنگام این اختلال بیشتر در زنان بعد از 40 سالگی دیده می شود. در آن ها نشانه های روان پریشی مشخص ولی مشکل در عاطفه و عملکرد اجتماعی آن ها وجود ندارد. در این موارد نمی توان مطمئن بود که آیا این بیماری قبل از آن سن هم وجود داشته یا نه.

فیلم یک فرشته­ سر میز من (An angel at my table)
بخوانید
  • اختلالت مرتبط با مواد
  • اختلالات اضطرابی
  • اختلال وسواس فکری-عملی
  • اختلال وحشت زدگی
  • اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
  • اختلال شخصیت پارانوئید
  • افزایش وزن
  • دیابت
  • بیماری قلبی-عروقی
  • دارو های ضد روان پریشی
  • مداخله های روانی-اجتماعی
  • درمان هایی معطوف به خانواده
  • گروه درمانی
  • درمان شناختی-رفتاری
  • روان درمانی فردی
  • درمان دیالکتیک
  • کار درمانی
  • هنر درمانی
  • آموزش شناختی

به زودی

معروف تربن نمونه موفق در غلبه به این بیماری دکتر جان نش ریاضیدانی است که با توجه به ابتلا به این بیمار موفق به دریافت جایز نوبل شد.

به زودی

سارا دختر 39 ساله ای رنگ پریده با ظاهری آشفته است که خانواده اش او را به زور به مرکز درمانی آورده اند. در نگاه اول او دختری با چهره معصوم رنگ پریده، پشتی خمیده و ظاهری آشفته به نظر می رسد. خانوده او می گویند که دوازده سال پیش او دختر موفقی بوده که دانشجوی کارشناسی ارشد بود و یک شغل مناسب داشته است .اما بعد از یک دوره نامزدی با یکی از هم دانشگاهی های خود زمانی که پسر مورد علاقه اش نامزدی را بهم زده به تدریج دچار آشفتگی شد، شروع به پرسه زنی بی هدف در خیابان ها کرده و روز به روز نسبت به ظاهر خود بی اهمیت تر شده و لباس های نا هماهنگی می پوشید.

سرانجام شغل خود را از دست داد و از خانه فرار کرد. در آن زمان  بود که در وسایل اتاق اش انبوهی ازکاغذ و روزنامه و اشیاع شکسته و غذا های فاسد شده پیدا کردند. خانواده از طریق کمک نیروی انتظامی او را پیدا کردن و در یک دوره باز پروی سه  ماهه در یک مرکز دولتی شرکت کرد. بعد از این مدت او به خانه آمد و دارویی که به او داده بودن(هیچ کس نمی داند چه دارویی بوده ) را هیچگاه مصرف نکرد. اعضای خانواده اومیدوار بودن که او خود را بازیابد اما او روز به روز کارآیی اش افت کرده و منزوی تر می شد. آنها نیز به خاطر باورهای غلط به علت ترس از آبرو کاری در این باره نمی کردند.

اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی (Persistent Depressive Disorder Or Dysthymia)
بخوانید

سارا تمام وقتش را صرف تماشای تلویزیون ،جمع آوری کتاب ها و مجلات آشپزی و آشپزی با ترکیب های عجیب و غریبی که جزء خودش کسی حاضر به خوردنش نبود (مثلا گل کلم پخته را در کیک سرخ می کرد) می کرد حمام رفتن و مسواک زدن را قطع کرده بود در اواخر هم که دچار بی اختیاری در ادرار شده بود به گونه ای که بوی بد ادرار که از اتاق اش می آمد باعث آزار اعضای خانواده شده بود. او در این مدت تقریبا 9 کیلو کاهش وزن داشت ولی وجود  مشکل در اشتها را رد می کرد.

در هنگامی که  سار در جلسه پذیرش شرکت کرده بود دست هایش را محکم روی هم گذاشته و به نشانه مخالفت شدید با این که او در گیر مشکلی است دست به سینه نشسته و از نگاه کردن به مصاحبه گر اجتناب می کرد. به سوالات بی درنگ پاسخ می داد و هیچ علامتی از بدگمانی و یا احتیاط در رفتارش دیده نمی شد، اما عواطف او سطحی به نظر می آمد. وجود خلق افسرده هذیان و یا توهم را انکار می کرد. طولی نکشید که با پیشروی مصاحبه جواب های نامتعارف و نا مربوط آغاز شد، مثلا در جواب سوال در باره عادات عجیب آشپزی اش گفت مایل به بحث در باره مسائل اخیر روسیه نیست. همش اسرار داشت که او سالم است و هیچ ایرادی ندارد.

سارا تحت درمان با دارو ضد روان پریشی قرار گرفت و همزمان داروی ضد افسردگی نیز برایش تجویز شد تا کمی از علائم وسواس فکری  اش را نیز کاهش دهد. بعد از سه ماه که از بستریش گذشت به خاطر پیشرفت خوبی که داشت از بیمارستان مرخص شد و تحت نظارت دکتر روانپزشک تحت درمان سر پایی قرار گرفت. همه چیز به خوبی در حال پیشرفت بود و سارا به موفقیت های مطلوبی رسیده بود تا این که بعد از چند ماه مصرف دارو را قطع کرد  و دوباره عوارض برگشت کردند و در مدت کوتاهی 14 کیلو وزن کم کرد و مجبور شد به مدت شش هفته دوباره بستری شود.

گردآوری شده توسط گروه آموزشی فکر بنیان

استفاده از مطالب فکربنیان صرفاً با ذکر منبع (WWW.FEKRBONYAN.COM) بلامانع است.

Telegram
Instagram
YouTube

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.