سوء مصرف مواد عبارت است از الگوی غیرانطباقی مصرف مواد که از طریق پیامدهای نامطلوب عود کننده و قابل ملاحظه مرتبط با استعمال مکرر مواد ظاهر می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تکانشوری و استحکام من در پیش بینی نتایج درمان دارویی، درمان انگیزشی و درمان ترکیبی دارویی- انگیزشی اعتیاد طراحی و اجرا گردید. بدین منظور 180 نفر از افراد مراجعه کننده به سه مرکز ترک اعتیاد، به صورت تصادفی در سه گروه درمان دارویی، درمان انگیزشی و درمان ترکیبی دارویی- انگیزشی قرار گرفتند. پیش از شروع برنامه های درمانی، از شرکت کنندگان خواسته شد که مقیاس تکانشوری بارات (BIS) و مقیاس استحکام من (ESS) را تکمیل کنند. پس از پایان دوره درمان، نتایج در مورد شرکت کنندگان نهایی هر گروه؛ درمان دارویی (45 نفر)، درمان انگیزشی (39 نفر) و درمان ترکیبی (43 نفر) تحلیل شد. یافته ها نشان داد که تکانشوری می تواند نتایج درمان دارویی و درمان ترکیبی را پس از سه و شش ماه پیش بینی کند. تکانشوری نتوانست نتایج درمان انگیزشی را پیش بینی کند. یافته ها همچنین نشان داد که استحکام من قدرت پیش بینی نتایج هر سه مدل درمانی را پس از سه و شش ماه دارد. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که توجه به عوامل روانشناختی تاثیرگذار بر اعتیاد، مثل تکانشوری و استحکام من؛ برنامه های پیشگیری، تشخیص و درمان اختلال سوء مصرف مواد را کارمدتر می کند.
دکتر محمدعلی بشارت ، خانم مهسا حایری، دکتر علی مقدم زاده
