خلاقیت و تغییر رابطه تنگاتنگی با هم دارند و در واقع به یکدیگر وابستهاند. وقتی در زندگیتان تغییر صورت میگیرد گاهی لازم است خلاقیت به کار گرفته شود. پس خلاقیت، تغییر دیگری در نحوه پاسخی که به یک موقعیت میدهید ایجاد میکند.
هم خلاقیت و هم تغییر جدید، همراه با ریسکهایی است و به زندگی شما جهت تازهای میبخشد. ممکن است ترس و اضطراب را تجربه کنید و در عین حال ممکن است شادی و هیجان وجود داشته باشد.
گاهی این تغییرات در یک دوره زمانی کوتاه با سرعت زیاد روی میدهند. فقدانهای پیدرپی در زندگی فرد میتواند آزاردهنده باشد و حتی به فروپاشی روانی منجر شود. توانایی ما در برگشت مجدد و به خود آمدن پس از تغییر، محدودیتهایی دارد و به گذر زمان نیاز دارد.
همچنان که زندگی پیش میرود میبینیم تغییرات اجتنابناپذیری در حال وقوع هستند، از جمله تغییرات اجتماعی در اطراف شما و در مورد شما و تغییرات شخصی در زندگی خودتان.
گرچه ممکن است احساس کنیم انگیزهای قوی برای ایجاد تغییرات داریم، اما ارادهای همانقدر قدرتمند، اما در جهت بازدارندگی وجود دارد. انسان ذاتاً موجودی متناقض است.
در اینجا به ذکر چند نمونه از تغییرات اجتماعی میپردازیم که در فاصله سالهای ۱۹۵۰ م تا ۱۹۸۰ م روی دادهاند:
- درصد زنان متأهل که کار میکنند و دستمزد میگیرند و بچههای زیر شش سال دارند، از دوازده درصد به چهلوپنج درصد رسیده است.
- در سال ۱۹۵۰، از هر ده کودک، فقط یک کودک با هر دو والدین زندگی نمیکرد. این رقم در سال ۱۹۸۰ به یک کودک از هر چهار کودک رسیده است.
- در فاصله سالهای ۱۹۵۰ و ۱۹۸۰ آمار طلاق دو برابر شده است.
- درصد مردان بالای شصتوپنج سال که کار میکنند به بیش از نصف کاهش یافته است.
تغییراتی به این بزرگی نشان میدهند که افراد دخیل در آن و خانوادههایشان به راهحلهای متفاوتی دست یافتهاند. تغییر اجتنابناپذیر است؛ بخشی از زندگی است. خلاقیت و تغییر به رشد ما انسانها کمک میکند. اگر با تغییر مبارزه کنید، زندگی برایتان سختتر میشود.
برخی تغییرات شخصی نیز مستلزم خلاقیت بسیارند. ازدواج تغییری است که خلاقیت خاصی میطلبد. در اینجا همه نوع تغییر و سازگاری لازم است؛ تغییرات و سازگاریهایی که با چیزهایی مثل محل زندگی، پول، موضوعات خانوادگی و برنامهریزی شروع میشوند.
بچهدار شدن
بچهدار شدن تغییر بزرگ دیگری است که خیلیها باید هر روز با آن مواجه شوند. در اینجا نیاز به خلاقیت، همانقدر زیاد است.
توجه و مراقبت از یک انسان دیگر مستلزم الهام واقعی است. علاوه بر موضوعاتی مثل پول، برنامهریزی و مسائل خانوادگی به تغییرات دیگری مثل امرارمعاش خانواده نیاز داریم.
مخصوصاً زنان در مواجهه با مشکلات حاصل از این تغییرات باید بسیار خلاق باشند، زیرا غالباً مسئولیت موارد فوق را بر عهده دارند. البته خود بچهدار شدن باعث ایجاد مسائل مختلفی میشود که مادر باید تا حد ممکن برای حلشان خلاق باشند.
از دست دادن همسر
از دست دادن ناگهانی همسر، تغییر مشخص دیگری است که مواجهه با آن خیلی سخت است و به خلاقیت بسیاری نیاز دارد. در این مرحله به ایجاد تغییرات نیاز دارید، همچنین باید سراسر زندگی خود را ارزیابی کنید و در واقع خود و اولویتهایتان را بازآفرینی کنید. خلاقیت قطع کلید عبور از این ضربه خاص است. بازآفرینی هر روزه خویشتن، ضروری است.
از دست دادن شغل
از دست دادن شغل یا خانه، کافی است که بسیاری را در قعر افسردگی و ناامیدی فرو ببرد. در اینجا خلاقیت واقعی برای این لازم است که وضعیت را به سود شما درآورد.
میتوانید انتخاب کنید که به جای دیگری بروید. اگر شغل خود را از دست دهید، میتوانید گزینه دیگری بیابید و خودتان کسبوکاری به راه اندازید.
خلاقیت و تغییر با خود فرصت میآورد. میتوانید با آن همراه شوید، یا نقش قربانی را بازی کنید و برای خودتان احساس تأسف کنید.
اختراع
میگویند احتیاج مادر اختراع است. بسیاری از بینشها، کشفیات بزرگ و اختراعات جدید، به این خاطر به وجود آمدهاند که سازنده آنها در استیصال بوده است و برای حل مسئله به خلاقیت و تغییر خودش متوسل شده است.
آنری برگسون میگوید: «وجود داشتن یعنی تغییر کردن، تغییر کردن یعنی بالغ شدن، بالغ شدن یعنی مدام خود را آفریدن.»
دوست داشته باشید یا نه، خلاقیت و تغییر برای شما روی میدهد. وقتی به این درک برسید که تغییر اجتنابناپذیر است و نباید از آن ترسید، از بازی جلو هستید.
شاید قبلاً تغییری بزرگ در زندگی شما روی داده باشد یا روی نداده باشد، اما نمیتوانید از آن اجتناب کنید. پس بهتر و راحتتر است به جای بدگویی، سعی کنید از آن استقبال کنید. اینجاست که میتوانید از خلاقیت خود طوری استفاده کنید که بهترین نفع را برای شما داشته باشد.
در هر کاری اعم از ازدواج، تشکیل خانواده، از دست دادن شغل، یافتن شغل جدید، شروع کسبوکار خودتان یا در هر تغییر دیگری که بر زندگی شما تأثیر منفی داشته باشد، خلاقیت کلید موفقیت است. به حل خلاقانه مسائل نفس عمیقی بکشید و به قلب آن شیرجه بزنید. دیر یا زود باید این شیرجه را بزنیم.
مهم نیست در زندگی چه چیزی برای شما روی میدهد، مهم این است که چطور با این رویدادها مواجه شوید و از عهده آنها برآیید. در هر حال به بعد خلاق خود اجازه دهید با مسئله روبرو شود و با آن دستوپنجه نرم کند.
آدام آر. گویزدالا میگوید: «هر چیزی در زندگی به نوعی خلاقیت و تغییر ایجاد میکند، حتی کوچکترین چیزها. اگر این تغییرات را نپذیرید خودتان را نپذیرفتهاید.
چون این تغییرات چیز تازه و بزرگتری برایتان به ارمغان میآورند و به مرور زمان شما را خردمندتر و هوشیارتر میکنند. اجتناب از این تغییرات، از دست دادن فرصت است. شما فقط یکبار زندگی میکنید. حتی اگر یک دقیقه از این تغییرات دوری کنید، آن یک دقیقه را از دست دادهاید. بگذارید با این تغییرات به طرف شما بیایند و از آنها یاد بگیرید.»
جرج برناردشاو میگوید: «زندگی، خود را یافتن نیست، بلکه خود را آفریدن است.»
منبع
کتاب خلاقیت و تغییر؛ نوشته دکتر ویل ادواردز؛ مترجم ابوذر کرمی
