روان‌شناسی رنگ ابزاری ارتباطی قدرتمند است و می‌تواند برای نشان دادن عمل، تأثیر خلق‌وخو و حتی تأثیر بر واکنش‌های فیزیولوژیکی مورد استفاده قرار گیرد. برخی از رنگ‌ها با افزایش فشارخون، افزایش متابولیسم و فشار چشم همراه است؛ بنابراین دقیقاً چگونه رنگ کار می‌کند؟ اعتقاد بر این است که رنگ چگونه بر خلق‌وخو و رفتار تأثیر می‌گذارد؟
در اتاق زرد مضطرب هستید؟ آیا رنگ آبی باعث آرامش و آرامش شما می‌شود؟
هنرمندان و طراحان داخلی مدت‌ها اعتقاد داشتند که رنگ می‌تواند به طرز چشمگیری بر خلق و خو، احساسات و احساسات تأثیر بگذارد. پابلو پیکاسو یک بار اظهار داشت: رنگ‌ها، مانند ویژگی‌ها، تغییرات عواطف را دنبال می‌کنند.
در سال 1666، دانشمند انگلیسی سر ایساک نیوتن کشف کرد که وقتی نور سفید خالص از یک منشور عبور می‌کند، به همه رنگ‌های قابل مشاهده جدا می‌شود. نیوتن همچنین دریافت که هر رنگ از طول‌موج واحد تشکیل شده است و دیگر نمی‌توان آن را به سایر رنگ‌ها تفکیک کرد.
آزمایش‌های بعدی نشان داد که می‌توان از نور برای ایجاد رنگ‌های دیگر استفاده کرد. به عنوان مثال، چراغ قرمز مخلوط با نور زرد رنگ نارنجی ایجاد می‌کند. برخی از رنگ‌ها، مانند سبز و سرخابی، هنگام مخلوط کردن یکدیگر را لغو می‌کنند و منجر به ایجاد نور سفید می‌شوند.
اگر تا به حال نقاشی کرده‌اید، پس حتماً متوجه شده‌اید که چگونه می‌توان رنگ‌های خاصی را برای ایجاد سایر رنگ‌ها مخلوط کرد.
محققان اندرو الیوت و مارکوس مایر گفتند: با توجه به شیوع رنگ، انتظار می‌رود که روان‌شناسی رنگ منطقه خوبی توسعه یابد. جای تعجب است که تا به امروز کار کمی تئوریک یا تجربی در مورد تأثیر رنگ بر عملکرد روان‌شناختی انجام شده است و کارهایی که انجام شده است بیشتر توسط نگرانی‌های عملی هدایت می‌شود، نه سخت‌گیری علمی.
با وجود عدم تحقیق کلی در این زمینه، مفهوم روان‌شناسی رنگ به بازاریابی، هنر، طراحی و سایر زمینه‌ها به موضوع قابل توجه تبدیل شده است. بخش عمده‌ای از شواهد موجود در این منطقه در حال ظهور در بهترین حالت حکایتی است، اما محققان و متخصصان چند اکتشاف و مشاهدات مهم درباره روان‌شناسی رنگ و تأثیر آن بر خلق و خو، احساسات و رفتارها انجام داده‌اند.
احساسات شما در مورد رنگ اغلب عمیقاً شخصی است و ریشه در تجربه یا فرهنگ شخصی شما دارد.
به عنوان مثال، در حالی که از رنگ سفید در بسیاری از کشورهای غربی برای نشان دادن پاکی و بی‌گناهی استفاده می‌شود، در بسیاری از کشورهای شرقی به‌عنوان نمادی از عزاداری دیده می‌شود.
اثرات روان‌شناختی رنگ
چرا رنگ چنین نیرویی قدرتمند در زندگی ما دارد؟ چه تأثیراتی می‌تواند بر بدن و ذهن ما داشته باشد؟
در حالی که برداشت از رنگ تا حدودی ذهنی است، برخی از جلوه‌های رنگی وجود دارند که معنای جهانی دارند.
رنگ‌ها در ناحیه طیف رنگ قرمز به عنوان رنگ‌های گرم شناخته شده‌اند و شامل قرمز، نارنجی و زرد می‌شوند. این رنگ‌های گرم احساسات را بیدار و از احساس گرما و آسایش تا احساس خشم و خصومت بیرون می‌آورند.
رنگ‌هایی که در طرف آبی طیف وجود دارد به عنوان رنگ‌های خنک شناخته می‌شوند و شامل رنگ‌های آبی، بنفش و سبز می‌شوند. این رنگ‌ها اغلب به عنوان آرام توصیف می‌شوند، اما می‌توانند احساس غم و بی‌تفاوتی را به ذهن بسپارند.
روان‌شناسی رنگ به عنوان درمان
چندین فرهنگ باستانی ازجمله مصری‌ها و چینی‌ها کروموتراپی یا استفاده از رنگ‌ها برای بهبودی را انجام می‌دادند. گاهی‌اوقات از کروتراپی به عنوان نوردرمانی یا رنگ‌شناسی یاد می‌شود.
امروزه رنگ‌شناسی همچنان به عنوان یک درمان جامع یا جایگزین مورد استفاده قرار می‌گیرد
- قرمز برای تحریک بدن و ذهن و افزایش گردش خون استفاده می‌شود.
- تصور می‌شود که زرد باعث تحریک اعصاب و پاک‌سازی بدن می‌شود.
- از نارنج برای بهبود ریه‌ها و افزایش سطح انرژی استفاده می‌شود.
- اعتقاد بر این است که آبی باعث تسکین بیماری‌ها و درمان درد می‌شود.
تصور می‌شود سایه‌های نیلی، مشکلات پوستی را کاهش می‌دهد.
تحقیقات نوین در روان‌شناسی رنگ
بیشتر روانشناسان رنگ‌درمانی را با شک و تردید می‌بینند و خاطرنشان می‌کنند که تأثیرات فرضی رنگ اغلب به شدت اغراق‌آمیز است. رنگ‌ها همچنین در فرهنگ‌های مختلف دارای معانی مختلف هستند.
تحقیقات در بسیاری از موارد نشان داده‌اند که اثرات تغییردهنده خلق‌وخوی رنگ فقط ممکن است موقتی باشد. یک اتاق آبی در ابتدا ممکن است باعث ایجاد احساس آرامش شود، اما این اثر پس از مدت کوتاهی از بین می‌رود.
با این حال، تحقیقات موجود نشان داده است که رنگ می‌تواند افراد را به طرق شگفت‌آور مختلف متأثر کند:
در یک مطالعه، قرص‌های دارونما با رنگ گرم نسبت به قرص‌های دارونما با رنگ خنک مؤثرتر بودند
چراغ‌های روشنایی به رنگ آبی طبق شواهد حکایتی می‌توانند منجر به کاهش جرم شوند.
قرمز باعث می‌شود افراد با سرعت و نیروی بیشتری واکنش نشان دهند، چیزی که طبق گفته محققان ممکن است در طول فعالیت‌های ورزشی مفید باشد.
لباس‌های سیاه احتمالاً مجازات دریافت می‌کنند. علاوه بر این، دانش آموزان با توجه به مطالعه‌ای که به داده‌های تاریخی تیم‌های ورزشی و آنچه در آن لباس پوشیده بود، تمایل داشتند کیفیت‌های منفی را با بازیکنی بپوشند که لباس مشکی داشته باشد.
رنگ می‌تواند بر عملکرد تأثیر بگذارد
همچنین مطالعات روان‌شناسی رنگ نشان داده‌اند که رنگ‌های خاص می‌توانند در عملکرد تأثیر بگذارند. هیچ‌کس دوست ندارد که یک تست درجه‌بندی‌شده را که با جوهر قرمز پوشانده شده است ببیند، اما یک مطالعه نشان داد که دیدن رنگ قرمز قبل از امتحان در واقع به عملکرد آزمون آسیب می‌رساند.
در حالی که رنگ قرمز اغلب به عنوان تهدیدآمیز، برانگیخته یا هیجان‌انگیز توصیف می‌شود، بسیاری از مطالعات قبلی در مورد تأثیر رنگ قرمز تا حد زیادی بی‌نتیجه بوده‌اند. با این حال، این مطالعه نشان داد که قرار گرفتن دانش آموزان در معرض رنگ قرمز قبل از امتحان، تأثیر منفی بر عملکرد آزمون دارد.
در اولین آزمایش که در این مطالعه توضیح داده شد، 71 دانشجو در کالج‌های ایالات‌متحده قبل از انجام آزمایش پنج‌دقیقه‌ای، با تعداد شرکت‌کننده در رنگ قرمز، سبز یا سیاه رنگی به رنگ قرمز، سبز یا سیاه معرفی شدند.
نتایج نشان داد دانش‌آموزانی که قبل از برگزاری آزمون با شماره قرمز معرفی شده‌اند، بیش از 20٪ کمتر از کسانی که با شماره‌های سبز و سیاه به دست آمده بودند، نمره دادند.
رنگ خریدهای مصرف‌کننده
روان‌شناسی رنگ نشان می‌دهد که سایه‌های مختلف می‌توانند طیف گسترده‌ای از تأثیرات را داشته باشند، از تقویت روحیه ما تا ایجاد اضطراب؛ اما آیا رنگ کالاهایی که خریداری می‌کنید می‌تواند در مورد شخصیت شما چیزی بگوید؟ به عنوان مثال، آیا رنگ اتومبیل شما می‌توانید به نوعی مربوط به برخی از ویژگی‌های شخصیتی اساسی و یا شخصیت‌های عجیب‌وغریب باشد؟
ترجیحات رنگی شما که چرا خرید اقلام ممکن است چیزی درباره نوع تصویری که ممکن است در حال طراحی آن باشید، بگوید. ترجیحات رنگ، از لباسی که می‌پوشید گرفته تا اتومبیلی که رانندگی می‌کنید، گاهی می‌تواند در مورد چگونگی درک دیگران از ما بخواهد اظهاراتی کند. عوامل دیگری مانند سن و جنس نیز می‌توانند در انتخاب رنگی که انجام می‌دهیم تأثیر بگذارد.
سفید: همان‌طور که بسیاری از خوانندگان ما پیشنهاد کرده‌اند، رنگ سفید می‌تواند احساس تمیز و تمیز کند. این رنگ اغلب برای بیرون کشیدن حس جوانی و مدرنیته استفاده می‌شود.
مشکی: خوانندگان ما غالباً رنگ سیاه را به عنوان یک رنگ “قدرتمند” توصیف می‌کنند که ممکن است دلیل این باشد که رنگ سیاه محبوب‌ترین رنگ برای وسایل نقلیه لوکس است. مردم اغلب رنگ را به عنوان سکسی، قدرتمند، اسرارآمیز و حتی شرور توصیف می‌کنند.
نقره: این سومین رنگ محبوب برای وسایل نقلیه است و با حس نوآوری و مدرنیته مرتبط است. محصولات با تکنولوژی بالا اغلب نقره‌ای هستند، بنابراین رنگ اغلب با چیزهایی جدید، مدرن و براق مرتبط است.
قرمز: قرمز رنگ جسورانه و جلب‌توجه است، بنابراین ترجیح دادن به این نوع ماشین ممکن است به معنای این باشد که می‌خواهید تصویری از قدرت، عمل و اطمینان را طراحی کنید.
آبی: مردم اغلب رنگ آبی را به‌عنوان رنگ پایداری و ایمنی توصیف می‌کنند. رانندگی با اتومبیل آبی یا SUV ممکن است نشانگر اعتماد شما و اعتمادبه‌نفس شما باشد.
زرد: به گفته کارشناسان روان‌شناسی رنگ ، رانندگی وسیله نقلیه زرد ممکن است به این معنی باشد که شما به طور کلی یک فرد خوشحال هستید و شاید کمی مایل‌تر از یک فرد متوسط برای ریسک باشید.
خاکستری: کارشناسان پیشنهاد می‌کنند افرادی که اتومبیل‌های خاکستری را رانندگی می‌کنند، نمی‌خواهند ایستادگی کنند و در عوض چیزی را کمی ظریف‌تر ترجیح می‌دهند.
البته انتخاب‌های رنگی که ما می‌کنیم اغلب تحت تأثیر عواملی ازجمله قیمت، انتخاب و سایر نگرانی‌های عملی است. نه تنها این، بلکه ترجیحات رنگ نیز می‌توانند در زمان تغییر کنند
ممکن است فرد در جوانی رنگ‌های روشن‌تر و توجه بیشتری را ترجیح دهد، اما با بزرگ‌تر شدن خود را به سمت رنگ‌های سنتی‌تر جلب می‌کند. شخصیت خریدار می‌تواند نقش مهمی در انتخاب رنگ داشته باشد، اما خریداران اغلب به شدت تحت تأثیر عواملی مانند قیمت و همچنین در دسترس بودن قرار می‌گیرند.
به عنوان مثال، خرید وسیله نقلیه سفید ممکن است کمتر از این باشد که مردم بخواهند فکر کنند شما جوان و مدرن هستید و بیشتر در مورد اقلیمی که در آن زندگی می‌کنید بیشتر است. افرادی که در آب‌وهوای گرم زندگی می‌کنند معمولاً وسایل نقلیه با رنگ سبک را نسبت به وسایل تاریک ترجیح می‌دهند.
تحقیقات اضافی هنوز مورد نیاز است
علاقه به موضوع روان‌شناسی رنگ در حال رشد است، اما تعدادی از سؤالات بی‌پاسخ مانده است. انجمن‌های رنگی چگونه توسعه می‌یابند؟ تأثیر این انجمن‌ها بر رفتارهای دنیای واقعی چقدر قدرتمند است؟
آیا می‌توان از رنگ برای افزایش بهره‌وری کارگران یا ایمنی در محل کار استفاده کرد؟ چه رنگ‌هایی در رفتار مصرف‌کننده تأثیر دارد؟ آیا انواع خاصی از شخصیت‌ها رنگ‌های خاصی را ترجیح می‌دهند؟ همان‌طور که محققان همچنان به تحقیق در مورد چنین سؤالات می‌پردازند، ممکن است به زودی بیشتر درباره تأثیر رنگ بر روان‌شناسی انسان اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
اوکانر، عضو هیئت‌علمی گروه معماری، طراحی و برنامه‌ریزی در دانشگاه سیدنی، نشان می‌دهد که مردم باید نسبت به بسیاری از ادعاهایی که درباره روان‌شناسی رنگ می‌بینند، احتیاط کنند.
اوکانر توضیح می‌دهد: بسیاری از این ادعاها از نظر پشتیبانی تجربی فاقد استدلال هستند، نقص‌های اساسی را نشان می‌دهند مانند بزرگنمایی علّی و اعتبار ذهنی و ممکن است شامل واقعیت‌هایی باشند که به عنوان واقعیت ارائه می‌شوند.
علاوه بر این، چنین ادعاهایی اغلب به تحقیقات منسوخ‌شده بدون مراجعه به یافته‌های تحقیقاتی فعلی اشاره دارند.
رنگ می‌تواند نقش مهمی در انتقال اطلاعات، ایجاد روحیه خاص و حتی تأثیرگذاری بر تصمیماتی که افراد می‌گیرند، داشته باشد. ترجیحات رنگی همچنین روی اشیاء افراد انتخاب‌شده، لباس‌هایی که می‌پوشند و نحوه تزئین محیط خود تأثیر می‌گذارد.
افراد غالباً اشیاء را بارنگ‌هایی انتخاب می‌کنند که حالت‌ها و احساسات خاصی را به وجود می‌آورد، مانند انتخاب رنگ خودرو که به نظر اسپرت، آینده‌نگر، براق یا قابل‌اعتماد است. از رنگ‌های اتاق نیز می‌توان برای بیرون کشیدن خلق‌وخوی خاص استفاده کرد، مانند نقاشی اتاق‌خواب با رنگ سبز نرم برای ایجاد روحیه‌ای آرام.
بنابراین کارشناسان دریافته‌اند که در حالی که رنگ می‌تواند در نحوه احساس و عمل ما تأثیر داشته باشد، این تأثیرات در معرض عوامل شخصی، فرهنگی و موقعیتی قرار دارد. برای به دست آوردن درک بهتر روان‌شناسی رنگ تحقیقات علمی بیشتری لازم است.
مطالعه کتاب هنردرمانی (مقیاس عناصر صوری) را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
