مهدکودک و فهرست برنامه را نگاه کردم، خنده‌ام گرفت؛
مهدکودکی 3 زبانه، با انواع و اقسام کلاس‌هایی که حتی نمی‌شود تصورش را هم کرد که برای یک کودک 4-3 ساله بتوانند جذابیتی داشته باشند؛ کلاس شطرنج، تکواندو، ژیمناستیک، آموزش ارگ، قصه‌گویی و … و البته کلی ادعا راجع به حضور روان‌شناس در مهدکودک و ویزیت رایگان پزشک و برگزاری کلاس‌های آموزشی برای والدین و پایان‌بخش این همه امکانات فوق‌العاده، ناهار گرم و سرویس رفت‌وبرگشت!
جدای از هزینه بالای مهد که در طول یک سال شهریه‌اش بسیار بیشتر از شهریه دانشگاه آزاد می‌شود، باز هم نمی‌توانم در انتخاب آن مطمئن باشم.
اصلاً برای انتخاب مهدکودکی مناسب برای کودکان به چه نکاتی باید توجه داشت؟
نکات انتخاب مهدکودک مناسب
به راستی چه نکاتی در انتخاب مهد اهمیت دارد؟ نکاتی را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
استفاده درست از وقت
اگر مهدکودکی زمان زیادی از برنامه روزانه‌اش را به دیدن تلویزیون اختصاص داده یا بچه‌ها باید برای زمان‌های طولانی ساکت در کلاس بنشینند و فقط به حرف‌های مربی گوش بدهند، این مکان گزینه خوبی برای فرستادن فرزندتان به آنجا نیست.
زمانی که بچه‌ها در مهد هستند، بیشتر وقت آن‌ها باید صرف بازی با وسایل یا بازی با یکدیگر شود؛ آموزش نیز در این سن بیشتر باید مبتنی بر بازی باشد.
متناسب با توانایی‌های فردی
بعضی از بچه‌ها از سنین بسیار پایین سابقه حضور در مهدکودک را دارند و بعضی ممکن است تازه از 4 یا 5 سالگی وارد این محیط شوند. بعضی بچه‌ها در خانه تجربیات زیادی کسب می‌کنند اما بعضی ممکن است در خانه امکان تجربه کردن موارد متنوع و زیادی را نداشته باشند.
بعضی تک‌فرزند هستند و بعضی خواهر و برادر دارند. خودتان قضاوت کنید؛ در این شرایط اگر قرار باشد برنامه‌ای که در کلاس اجرا می‌شود، برای همه یکسان و بدون هیچ تغییری باشد، چقدر این کار درست است؟
داشتن برنامه‌های مشترک البته کاری اجتناب‌ناپذیر است اما طی روز باید زمانی فراهم شود که کودک بتواند فعالیت موردعلاقه خود را انتخاب کند.
درعین‌حال تقسیم‌بندی بچه‌ها طی روز نباید صرفاً بر اساس سن آن‌ها باشد بلکه در مواردی لازم است این تقسیم‌بندی بر اساس توانایی و آمادگی کودکان صورت بگیرد؛ به‌عنوان‌مثال برگزاری کلاس سفال در 3 سطح، بچه‌ها باید بدون توجه به سنشان و تنها بر اساس میزان مهارتی که در این زمینه‌دارند تقسیم شوند.
اگر مهدکودک فرزندتان چنین برنامه‌ریزی دارد، پس باید گفت خوش به حالتان، انتخاب خوبی داشته‌اید. اگر چند سال قبل بود، فرستادن بچه‌ها به مهدکودک، انتخابی از سر ناچاری بود که تنها توسط مادران شاغل یا مادران متهم به بی‌مهری و بی‌حوصلگی صورت می‌گرفت؛ اما حالا در این سال‌ها، ظاهراً تجربه والدین به بسیاری ثابت کرده که فرستادن بچه‌ها به مهدکودک می‌تواند فوایدی هم داشته باشد و دیگر هرکسی که فرزندش را به مهدکودک می‌فرستد، مادر ظالم یا بی‌حوصله‌ای نیست.
راستش را بخواهید تحقیقاتی هم که در این سال‌ها انجام‌شده، نشان داده که تجربه مهدکودک می‌تواند بر پاره‌ای از جنبه‌های رشدی بچه‌ها تأثیر مثبتی داشته باشد؛ ازجمله این موارد، تأثیر مثبت بر رشد اجتماعی است.
تحقیقات جدیدتر نیز نشان داده تجربه مهدکودک حتی در موفقیت تحصیلی بچه‌ها در سال‌های مدرسه نیز اثر مثبت دارد اما واقعیت این است که صرف حضور کودکان در مهدکودک نمی‌تواند باعث بهره‌مندی آن‌ها از این فواید شود.
گاهی اوقات شاهد این هستیم که کودک از رفتن به مهدکودک خودداری می‌کند یا به‌شدت از مربی یا همکلاسی‌هایش متنفر است و یا از دوری والدین و به‌ویژه مادر ناراحت است یا هرروز که از مهد برمی‌گردد، درباره اتفاقت بدی که برایش افتاده صحبت می‌کند.
آیا در این شرایط هم می‌توانیم درباره فواید فرستادن بچه‌ها به مهدکودک صحبت کنیم؟ برای بهره‌مندی بچه‌ها از این فواید، لازم است به نکاتی توجه داشته باشید:
- نوع ارتباط شما و فرزندتان و روشی که شما مهدکودک را به او معرفی می‌کنید، دراین‌بین اهمیت زیادی دارد. روشی که فرزندتان از شما جدا می‌شود، نکته‌ی بسیار بااهمیتی است که البته درباره آن‌هم زیاد شنیده‌ایم.
- آمادگی روحی، روانی و البته جسمانی فرزندتان بخش مهمی از ماجرا است. بچه‌ها در این مورد مثل یکدیگر نیستند و درنتیجه نمی‌توان گفت از سن خاصی مهدکودک برای همه‌ی بچه‌ها خوب و مفید است. هرچند بیشتر متخصصان معتقدند تا قبل از 2 سال بهتر است حتی‌الامکان از مهدکودک برای ساعات طولانی استفاده نشود؛ اما بااین‌حال، گاهی اوقات و برای بعضی بچه‌ها ممکن است تا سنین بالاتر و حتی 3 یا 4 سالگی، رفتن به مهدکودک به تعویق بیفتد.
- مهدکودک خوب و مناسب، بخش سوم ماجرا است که اهمیت بسیار زیادی در این بین دارد. تبلیغات متنوع و رنگارنگ مهدکودک‌ها، انتخاب گزینه مناسب را کمی سخت کرده است.
دکور و چیدمان کلاس
دکور اصلی کلاس بچه‌ها باید از کار خود آن‌ها درست‌شده باشد. زمانی که مربی، نقاشی و کاردستی‌های بچه‌ها را به‌عنوان تزیین کلاس انتخاب می‌کند، این کار نشان‌دهنده ارزشی است که مربی برای کار و تلاش بچه‌ها در کلاس قائل است. ثابت ماندن دکور کلاس در تمام طول سال نشان می‌دهد که آنجا بیشتر از آنکه کلاس بچه‌ها باشد، کلاس مربی است!
آموختنی‌ها؛ عملی و ساده
اگر قرار است به بچه‌ها مفهوم اعداد یا صداها یاد داده شود یا مباحثی از علوم به زبان ساده برای آن‌ها توضیح داده شود، این آموخته‌ها باید برای بچه‌ها صورتی عملی و ملموس داشته باشند. کاربرد موارد آموزشی در زندگی در این سن، باید موردتوجه مربیان باشد.
روش کار مربی
یک مربی خوب مهدکودک، تمام زمانی را که در کلاس هست به کارهای گروهی با تمام افراد کلاس، نمی‌دهد؛ مربی باید زمانی را صرف رابطه 2 نفرِ با تک‌تک بچه‌ها کند، زمانی را هم به کارگروه‌های کوچک بگذراند و درنهایت زمانی را نیز به کار با تمام کلاس اختصاص دهد.
نه فقط کلاس
متأسفانه استاندارد نبودن محیط‌هایی که به‌منظور مهدکودک از آن‌ها استفاده می‌شود، باعث شده در بسیاری از موارد، بچه‌ها از زمان ورود به مهدکودک -صبح- تا ظهر یا بعدازظهر که از آن خارج می‌شوند، تمام‌وقت خود را در یک کلاس یا نهایتاً در فضایی محدود و بسته سپری کنند. اگر مهدکودک چنین برنامه‌ای دارد، یعنی یک جای کار ایراد دارد.
بچه‌ها باید در طول روز و درزمانی که آب‌وهوا مناسب است، حتماً از هوای آزاد و حیاط استفاده کنند. درست است که مراقبت از بچه‌های شیطان در محیط‌های باز سخت است اما نباید آن‌ها را از نور خورشید و فواید زیادی که دارد محروم کرد.
دوستی با کتاب
استفاده ساده از کتاب‌ها و خواندن آن‌ها برای بچه‌ها، فعالیتی است که البته می‌تواند در جای خود فوایدی نیز داشته باشد؛ اما محدود کردن کتاب خواندن برای بچه‌ها به معرفی کتاب، نشان یک مهدکودک خوب نیست.
یادتان باشد علاقه به کتاب، چیزی نیست که یک‌باره ایجاد شود و البته لزوماً نباید بعد از باسواد شدن بچه‌ها به وجود بیاید؛ گام‌های ابتدایی مربوط به همین سال‌های است که ما فرزندمان را به مهدکودک می‌فرستیم.
دادن نمایش بر اساس این کتاب‌ها، نقاشی کشیدن، بر اساس داستان یا ساختن کتاب، بخشی از فعالیت‌هایی هستند که یک مهدکودک خوب می‌تواند انجام دهد.
خاطره‌ای خوب و ماندنی
خاطره‌ای که فرزند شما از مهدکودک پیدا می‌کند، پایه‌ای است که نگرش او را در مورد مدرسه خواهد ساخت. اگر فرزند شما با لذت به مهد می‌رود، با نگرشی مثبت وارد مدرسه خواهد شد و اگر هرروز با ناراحتی و گریه به مهد می‌رود، جای تعجبی ندارد که حداقل در روزهای ابتدایی ورود به مدرسه، به او و البته به شما سخت بگذرد.
در این شرایط عاقلانه است که مهدکودکی را برای فرزندتان انتخاب کنید که او از حضور در آنجا لذت ببرد، هرچند آن مهد خیلی باکلاس نباشد.
وسایل مختلف برای گذراندن وقت
انجام کارهای ثابت و تکراری در روز، نشانه‌ی یک مهد خوب نیست. در یک صبح تا ظهر، بچه‌ها باید حداقل 4 فعالیت متفاوت و مجزا از هم داشته باشند.
کارهایی مانند بازی با بلوک‌های ساختمان‌سازی، پازل، نقاشی، کاردستی، بازی‌های گروهی، ورزش، خواندن کتاب‌های داستان برای آن‌ها، اجرای نمایش بر اساس کتاب‌ها و سفال، تنها تعدادی از فعالیت‌هایی هستند که یک مهدکودک خوب می‌تواند زمینه آن‌ها را برای کودکان شما فراهم کند.
برنامه‌ریزی مناسب
اگر قرار باشد از صبح تا ظهر یا حتی بعدازظهر که بچه‌ها در مهدکودک حضور دارند، آن‌ها به‌صورت تمام‌وقت در کلاس باشند و فعالیت‌های آن‌ها همگی محدود به پشت میز باشد، این مهدکودک نه‌تنها مناسب نیست و فواید چندانی ندارد بلکه می‌تواند مشکلات خاصی نیز به دنبال داشته باشد.
بچه‌ها طی یک روز باید حداقل یک ساعت زمان برای انجام بازی یا کارهای موردعلاقه با حداقل دخالت مربی داشته باشند. انجام کارهای پشت میزی و مداد و کاغذی نباید تنها فعالیت‌های بچه‌ها در یک روز باشد.
مطالعه‌ی کتاب به کودکان شاد بودن را بیاموز را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
