برای داشتن زندگی زناشویی خوب و با کیفیت لازم است که خطاهای گذشته را رسیدگی کنیم تا مجدداً مرتکب آن‌ها نشویم.
خطاهای گذشته را رسیدگی کردن، شامل سه گام است:
- تشخیص خطاهای گذشته
- اعتراف و توبه
- بخشش
گام اول شاید دشوارترین گام باشد.
هر زوجی باید این راهبرد را درک کند، اما زوج‌هایی که در فصل پاییز یا زمستان ازدواجشان هستند اینجا باید وقت بیشتری را سپری کنند تا خطاهای گذشته را مشخص کرده و پردازش کنند.
بیشتر ما با این گفته بنیامین احساس همدردی می‌کنیم که می‌گوید:
«من می‌دونم که در گذشته خطاهایی کرده‌ام. هردوی ما خطاهایی کرده‌ایم؛ اما چرا ما نمی‌تونیم گذشته رو فراموش کنیم و روی زمان حال و آینده تمرکز کنیم؟»
آرزوی بنیامین قابل‌فهم است، اما این مسئله را نمی‌توان این‌طور حل کرد. ما پیش از اینکه بتوانیم گذشته را پشت سر بگذاریم باید به آن بپردازیم، وگرنه گذشته مرتب در برابرمان ظاهر می‌شود؛ اما وقتی به خطاهای گذشته پرداختیم می‌توانیم انرژی‌مان را صرف تمرکز روی زمان حال کنیم و فصول بهتری برای آینده خلق کنیم.
گام اول: تشخیص خطاهای گذشته
گام اول پرداختن به خطاهای گذشته، تشخیص آن‌هاست. واقعیت این است که بیشتر ما خطاهای همسرمان را خیلی سریع‌تر از خطاهای خودمان تشخیص می‌دهیم.
ما چشممان را به روی رفتارهای خود می‌بندیم و تمام مدت روی رفتار همسرمان تمرکز می‌کنیم و ایرادهای آن را می‌گیریم.
در رابطه با مشورت با بچه‌ها، والدین خود و والدین همسر، شاید استثناءهایی هم باشد. به‌عنوان‌مثال، بچه‌های پیش‌دبستانی خیلی کوچک‌اند؛ والدین مشکل‌دار و تعصب هم نمی‌توانند نظر درست داشته باشند؛ اما شما در چارچوب رابطه خودتان به بهترین نحو می‌توانید این تکلیف را انجام دهید.
نکته اصلی این است که افق دیدتان را وسیع‌تر کنید و فقط در به دفاع از خود نباشید. اغلب اوقات شنیدن حرف یک بچه، پدر و مادر، داده، یا عضو دیگری از فامیل واقعاً می‌تواند چشم ما را باز کند. تا ببینیم که با همسرمان چه طور رفتار می‌کنیم.
ازدواج در حالت خلاء رخ نمی‌دهد. ازدواج روی هر کسی که نسبت نزدیکی با زوجین دارد اثر می‌گذارد. به شما اطمینان می‌دهم که احتمالاً چیزهایی از بچه‌ها و والدینتان می‌شنوید که اصلاً دلتان نمی‌خواهد بشنوید.
شیطان به شما خواهد گفت که از خودتان دفاع کنید و به آن‌ها بگویید که کل تصویر را نمی‌بینند. شیطان از شما می‌خواهد که به حرفشان بها ندهید؛ اما تسلیم وسوسه شیطان نشوید.
بچه‌ها و والدین شما اطلاعات خوبی به شما می‌دهند. آن‌ها آنچه را که در رابطه شما و همسرتان مشاهده کرده‌اند می‌گویند. شاید شما مقصود بدی نداشتید اما رفتارتان بد بوده و آن‌ها این را دیده‌اند. پس حرف آن‌ها را بپذیرید و آن را در فهرستتان قرار دهید.
روند تشخیص خطاهای گذشته وقت و انرژی می‌گیرد. به‌اضافه اینکه دردناک هم هست؛ اما تا زمانی که ما ندانیم خطایی هست نمی‌توانیم به خطاهای گذشته بپردازیم.
دخالت دادن اعضای خانواده در این روند کمکمان می‌کند تا ببینیم که دیگران چه نظری در مورد رفتار ما دارند. ما به‌ندرت خودمان را آن‌طور که دیگران ما را می‌بینند می‌بینیم.
نوشتن رنج‌های مربوط به تجارب گذشته‌مان کمکمان می‌کند تا بفهمیم که چرا رنجیده و عصبانی هستیم؛ و مطرح کردن آن‌ها به‌صورت مکتوب با همسرمان کار را راحت‌تر می‌کند و او را قادر می‌سازد تا درد ما را احساس کند و تدافعی نشود.
گام دوم: اعتراف و توبه
واژه اعتراف در زبان انگلیسی به معنی «موافق بودن با» است؛ بنابراین وقتی به خطاهای گذشته اعتراف می‌کنید و می‌پذیرید که همسرتان را رنجانده‌اید، موافقت می‌کنید که کار نادرستی کرده‌اید.
شما با اعترافتان موافقت می‌کنید که رفتارتان باعث آزار همسرتان شده و دل او را به درد آورده است. واژه توبه هم به معنای «برگشتن و در جهت مخالف گام زدن» است.
وقتی در رابطه با خطاهایی که نسبت به همسرتان مرتکب شده‌اید توبه می‌کنید، در واقع به خدا می‌گویید که در آینده طور دیگری رفتار خواهید کرد. شما از خدا می‌خواهید که کمکتان کند تا همسرتان را دوست بدارید و با مهربانی با او رفتار کنید.
وقتی ما آماده باشیم که به خطاهایمان اعتراف کنیم و از خدا طلب بخشش کنیم، خدا هم حاضر است ما را ببخشد. خدا ضمن اجرای عدالت در حق ما می‌تواند گناهان ما را نیز ببخشاید.
دومین دستورالعمل این است که درباره صداقت همسرتان قضاوت نکنید. ما آدم‌ها شخصیت‌های متفاوتی داریم؛ مثلاً بعضی‌ها راحت‌تر از بقیه گریه می‌کنند.
انتظار نداشته باشید که همسرتان همان عکس‌العملی رو نشان بدهد که شما نشان می‌دهید. شاید او خویشتن‌دارتر می‌باشد اما به همان اندازه صادق باشد.
سعی کنید حرف‌های همسرتان را به‌عنوان اعتراف صادقانه قلبی او و معذرت‌خواهی صمیمانه او بپذیرید. بگویید که با توکل به خدا امیدواریم اوضاع در آینده بهتر شود.
گام سوم: بخشش
بخشش یعنی اینکه ما دیگر به خطاهای گذشته اشاره نمی‌کنیم؛ یعنی حالا که به خطاهایمان اعتراف کرده‌ایم و از درگاه خدا طلب بخشش کرده‌ایم و از همسرمان هم خواسته‌ایم ما را ببخشد، تصمیم می‌گیریم که یکدیگر را ببخشیم.
راهبرد حل‌وفصل خطاهای گذشته در مورد هر چهار فصل ازدواج صادق است زیرا همه ما اشتباهاتی کرده‌ایم که باید به آن‌ها اعتراف کرد و توبه کرد.
زوج‌هایی که در فصل زمستان و پاییز زندگی‌شان به سر می‌برند انبوهی از خطاهای گذشته دارند که هرگز به آن‌ها اعتراف نشده و حل نشده است.
زوج‌هایی که در فصل بهار یا تابستان زندگی مشترکشان هستند باید به خطاهایی که رخ می‌دهد به‌عنوان بخشی از جریان عادی زندگی بپردازند و نگذارند آن‌ها روی هم تلنبار شده و به مانعی بر سر راه نزدیکی و صمیمیتشان بدل شود.
فکر پرداختن به خطاهای گذشته ممکن است بعضی‌ها را بترساند. شوهری می‌گفت: «زنم شش ماهه که به خطای من اشاره نکرده. امیدوارم فراموشش کرده باشه. من اصلاً دلم نمی‌خواد دوباره اون موضوع مطرح بشه.»
این واقعیت که او از طرح دوباره مسئله می‌ترسید نشانگر این بود که هرگز واقعاً اعتراف نکرده و بخشوده نشده است. چه زنش دوباره به این موضوع اشاره کند چه نکند، این موضوع یکی از آن زنبورهای قرمزی است که احتمالاً روزی از لانه بیرون می‌آید و او را می‌گزد.
می‌دانیم که پرداختن به خطاهای گذشته واقعاً برای بعضی‌ها سخت است، اما مزایای تشخیص خطاها، اعتراف به آن‌ها، توبه و طلب بخشش به‌قدری عظیم است که ارزش تلاشش را دارد. اگر اینجا گیر کرده‌اید، این سه مزیت را در نظر بگیرید:
- شما دیگر از گذشته نمی‌ترسید چون به خطاهایتان اعتراف کرده‌اید و بخشوده شده‌اید.
- وقتی شما و همسرتان روند اعتراف، توبه و بخشش واقعی را گذرانده باشید رابطه‌تان عمیق‌تر می‌شود. بخشش سبب احیای رابطه و نزدیکی بیشترتان می‌شود.
- وقتی دیگران را می‌بخشید، احساس آسودگی و رهایی می‌کنید؛ به‌عبارت‌دیگر، پرداختن به خطاهای گذشته گام عظیمی به‌سوی بلوغ روحی و معنوی است.
اغلب اوقات می‌پرسند: «اگه همسرم نخواد به خطاهای گذشته بپردازه چی؟»
شما با رفتار خودتان می‌توانید روی همسرتان اثر بگذارید. وقتی تصمیم می‌گیرید از این راهبرد پیروی کنید، تأثیر مثبتی روی همسرتان می‌گذارید. شما نمی‌توانید رفتار همسرتان را کنترل کنید؛ اما می‌توانید با رفتار خودتان تأثیر عظیمی روی او بگذارید.
منبع
کتاب چهار فصل ازدواج؛ نوشته دکتر گری چاپمن؛ مترجم سیمین موحد
